İklim Sorunu Nelere Yol Açacak? Önlemek İçin Neler Yapılabilir?​

Hükümetler arası İklim Değişikliği Paneli’nde (IPCC) bir araya gelen 1300’den fazla bilim insanı, önümüzdeki yüzyıl içerisinde ortalama sıcaklıkların 4 ile 12०C (2,5 ile 10०F) yükseleceğini öngörüyor.[1] 1880’den beri deniz seviyesinin yaklaşık 20 cm (8 inç) yükseldiği biliniyor. 2100 yılına kadar ise deniz seviyesinin ortalama 0,34 ile 2,44 m (1 ile 8 ft) arasında yükselmesi bekleniyor.[2] Öyle ki içinde bulunduğumuz yüzyılın ortalarında buzulların komple erime ihtimali dahi var. Bununla birlikte kuraklık ve susuzluk, şimdiden dünyanın önemli bir kısmını etkiliyor. Sel, kasırga ve orman yangınları gibi doğal afetler ise gün geçtikçe artıyor. Kısaca, iklim değişikliği dünyanın farklı bölgelerini farklı şekillerde etkiliyor.

Birleşik Milletler Kalkınma Komisyonu (UNDP) İklim Değişikliği Uyum Programı (CCA) tarafından yayınlanan raporlar, Türkiye’nin iklim değişikliği bakımından en kırılgan ülkelerin arasında yer aldığını gösteriyor.[3] Türkiye’de son 25 yılda meydana gelen doğal afetlerin %25’ini sel felaketleri ve %10’nu heyelanlar oluşturuyor. Sıcaklıklardaki artış ve yağışlardaki düşüş, Türkiye’nin batı ve güney illerinde ise su sıkıntılarına neden oluyor. Bunun yanı sıra küresel iklim değişikliği, Türkiye’nin en fazla Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerini etkiliyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde, önlem alınmazsa ciddi kuraklık problemleri gözleneceği düşünülüyor.

Küresel İklim Değişikliği Nedir?

Küresel ısınma olarak da adlandırılan iklim değişikliği, karbondioksit ve metan gibi sera etkisine neden olan gazlar sebebiyle oluşan, Dünya üzerinde yıl boyunca hava, kara ve denizde ölçülen ortalama sıcaklıkların artışı dolayısıyla küresel çapta iklimler üstünde gözlemlenen değişimlerdir. İklimde oluşan herhangi bir değişiklik, sadece insanları değil bölgedeki bitki, hayvan ve diğer canlıları da direkt olarak etkiliyor. Örneğin, Türkiye’nin mikro iklim bölgeleri ve biyocoğrafyası, eşsiz ve zengin bir biyoçeşitliliğe sahip. Ortalama sıcaklıklardaki artış, yağışların azalması ve iklimdeki değişimler, Türkiye’ye özgü pek çok canlının neslini tehlikeye sokuyor. Kuraklık ve susuzluk gibi tehlikeler, tarımdaki verimliliği azalttığı gibi pek çok canlı türünün geleceğini de tehlikeye atıyor. Bu nedenle, küresel ısınma ve iklim değişikliği problemlerine çözüm ararken çok yönlü düşünülmesi gerekiyor.

İklim Değişikliği Neden Oluyor?

İklim değişikliği nedenleri arasında, insan faaliyetleri sonucunda sera gazı emisyonunda meydana gelen artış en önde geliyor. Sanayi Devrimi sonrasında fosil yakıtların aktif olarak kullanılması, atmosfere salınan karbon miktarını artırıyor. Süt ve et üretimi, bazı sera gazlarının üretimde kullanılması ve ürünlerin taşınması sırasında fazla benzin harcayan araçların tercih edilmesibazı ulaşım çeşitleri, atmosferdeki sera gazı oranının artmasına neden oluyor. Küresel iklim değişikliği sonuçları, şimdiden gözlenmeye başlansa da ileride dünyada canlı yaşamını tehlikeye düşürecek oranlara çıkabileceği düşünülüyor. Bu nedenle, alınacak önlemlerle ortalama sıcaklık artışının kısıtlanabileceği ve iklim değişikliklerinin frenlenebileceği söyleniyor.

Küresel İklim Değişikliği Nasıl Önlenir?

İklim değişikliğinin gözle görülür sonuçları gözlemlenmeye başladığından beri, bilim insanları neler yapılabileceği konusunda çalışmalar yürütüyor. Küresel Isınma BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve KYOTO Protokolü gibi adımlarla, hükümetler de karbon salınımını azaltarak iklim değişikliği etkilerini azaltmaya çaba sarf ediyor. Küresel iklim değişikliğinin önüne geçmek için sadece hükümetlerin politikalar oluşturması yeterli değil. Toplumun küresel ısınma konusunda bilinçlendirilmesi de gerekli. Uzmanlar, bireysel olarak atılacak küçük adımların bile ortalama sıcaklıklarda gözlenen artışı azaltma konusunda oldukça etkili olacağı görüşünde.

Küresel iklim değişikliği etkilerini azaltmak için bireylerin yapabileceği pek çok şey var. Öncelikle, hükümetler üstünde sürdürülebilir politikalar üretmeleri konusunda baskı oluşturmaları, çevre odaklı kararlar alınmasında oldukça etkili. Örneğin, yenilenebilir enerji kaynaklarının teşvik edilmesini ve fosil kaynaklardan enerji üretilmesinin sınırlandırılmasının hükümetlerden talep etmesi gerektiğinin altı uzmanlar tarafından özellikle çiziliyor. Peki başka neler yapılabilir?

Sürdürülebilir Tarıma Destek Olun

Et ve süt üretimi sırasında, atmosfere büyük oranda karbon salınımı yapılıyor. Et ve süt tüketiminizi kısıtlayarak karbon ayak izinizi önemli ölçüde azaltabilirsiniz. Bunun yanı sıra sürdürülebilir tarım ürünlerini tercih etmeniz de son derece önemli. Egzotik meyve ve sebze tüketiminizi en aza indirmeniz ve alışveriş yaparken yerel tarım ürünlerini tercih ederek nakliye sırasında doğaya salınan sera gazlarını azalmasına katkıda bulunabilirsiniz.

Uçak Kullanımızı Sınırlandırın

Bir uçağın havalanması için gereken fosil yakıt miktarı, düşündüğünüzden oldukça fazla. Bu nedenle, uzmanlar yakın mesafeler için uçmak yerine tren gibi daha çevreci seçeneklere yönelmeyi öneriyor. Diğer taraftan, araç satın alırken hibrit ya da elektrikli araba gibi seçeneklere yönelerek daha az fosil yakıt kullanabilirsiniz. Kısa mesafeler için araba kullanmayı bırakabilir, yürüyüş ve bisiklet gibi seçenekleri değerlendirebilirsiniz.

Faturalarınızı Azaltın

Karbon salınımını azaltmanın bir diğer yolu enerji kullanımınızı azaltmak. Elektrik, su ve doğalgaz kullanımından nasıl tasarruf edeceğinizi öğrenerek ve tasarruf yöntemlerini uygulayarak üstünüze düşen görevi yerine getirebilirsiniz.

Yeşil Alanları Koruyun

Şehir içinde yer alan park ve bahçeler, kentlerin aşırı ısınmasının önüne geçiyor ve sıcaklığı önemli ölçüde dengeliyor. Çevrenizde bulunan atıl alanların yeşillendirilmesi için belediyeleri harekete geçirebilir, ağaçlandırma ve yeşillendirme çalışmalarına destek verebilirsiniz.

Daha Az Tüketin

Tükettiğiniz her ürünün bir karbon ayak izi var. Bu nedenle daha sade bir yaşam benimseyerek atmosfere salınan karbon miktarını önemli ölçüde azaltabilirsiniz. Örneğin, kıyafet satın alırken uzun süre kullanabileceğiniz zamansız parçalara yönelebilirsiniz. Sadece tüketebileceğiniz kadar yiyecek alabilir, eşyalarınızı onararak yeniden kullanma prensibi edinebilir ve daha az çöp çıkarmaya çabalayabilirsiniz.

İnsanlarla Konuşun

İklim değişikliği etkilerini azaltmak için çaba sarf etmek kadar daha fazla insanı bir şeyler değiştirmeye ikna etmek de önemli. Hayatınızda yaptığınız değişiklikler üstüne etrafınızdaki insanlarla konuşarak ve onlara küresel ısınma konusunda neler yapabileceklerini anlatarak onların da yaşam stillerini değiştirmelerini sağlayabilirsiniz.

Yatırımlarınızı Gözden Geçirin

Hangi fona yatırım yaptığınızı biliyor musunuz? Fosil yakıt kullanımını finanse eden fonlar yerine yenilenebilir enerji ve sürdürülebilir tarım gibi uygulamaları destekleyen fonlara yönelerek küçük de olsa bir değişim yaratabilirsiniz. Temiz enerjiye yatırım yapmak için yatırım fonları hakkında detaylı bilgiye buradan​ ulaşabilirsiniz.

Odeabank olarak sürdürülebilirliğe ve çevreye önem veriyoruz. Sürdürülebilirlik ve çevre konularında hazırladığımız yazılarla farkındalık yaratmayı arzuluyoruz. Sitemizde yer alan tüm içerikler bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. İçeriklerdeki bilgiler konusunda konunun uzmanlarına danışmanızı ve önerileri uygulamadan evvel bir uzman görüşü almanızı tavsiye ederiz.

[1] https://climate.nasa.gov/effects/
[2] https://climate.nasa.gov/effects/
[3] https://www.adaptation-undp.org/explore/europe-and-central-asia/turkey

​​