İçeriğe atla

Ürün ve Hizmet Ücretleri

Hesaplama Araçları Kampanyalar Şube & ATM EN

KAMPANYALAR

Hemen Odealı olun, 100.000 TL yatırımınıza 10.000 TL’ye varan Hediye Fon fırsatını kaçırmayın! Arkadaşını Davet Et, 30.000 TL Nakit Ödül Kazanma Şansını Yakala! Hemen Odealı Olun, Hisse Senedi Komisyonunuzun 2.000 TL’si Bizden Olsun!
TÜM KAMPANYALAR
TR EN
ŞUBE&ATM
Hesaplama Araçları Kampanyalar Ürün ve Hizmet Ücretleri
MÜŞTERİ OL
p

Portföy Nedir? Portföy Yönetimi Nasıl Yapılır?​

Genel Bilgiler

Portföy Nedir? Portföy Yönetimi Nasıl Yapılır?

Yatırım dünyasına adım atan herkesin sıkça karşılaştığı temel kavramlardan biri de portföy kelimesidir. Bir yatırımcının finansal hedeflerine ulaşmak için oluşturduğu varlıklar topluluğu olan portföy, bilinçli bir şekilde yönetildiğinde riskleri dağıtarak potansiyel getiriyi optimize etmeye yardımcı olur.

Portföy yönetimi ise bu varlıkların seçimi, izlenmesi ve hedeflere uygun şekilde güncellenmesi sürecini ifade eder. Etkili bir portföy, piyasa koşulları ve kişisel hedefler değiştikçe sürekli dikkat gerektiren dinamik bir yapıdır.

Portföy Nedir? Ne Anlama Gelir?

Finansal terminolojide sıkça geçen ve yatırımcılar için büyük önem taşıyan konulardan biri portföy nedir sorusudur. En basit tanımıyla portföy, bir bireyin veya kurumun sahip olduğu tüm yatırım araçlarının ve varlıkların bir toplamıdır. Kısacası, bir yatırımcının parasıyla aldığı çeşitli finansal enstrümanların tamamını ifade eder.

Portföy ne demek diye daha detaylı bakacak olursak; hisse senetleri, tahviller, yatırım fonları, döviz, emtialar, gayrimenkul ve hatta nakit gibi farklı türde varlıkların bir araya getirilmiş halidir demek mümkündür. Bir yatırımcının tüm bu varlıklarının güncel piyasa değerlerinin toplamı ise sıkça merak edilen portföy bakiyesi nedir sorusunun cevabını oluşturur. Bu bakiye, piyasa değerleriyle dalgalanır ve performans takibinde kilit bir göstergedir. Bir portföy oluşturmanın temel amacı, genellikle yatırımcının risk toleransı ve getiri beklentileri doğrultusunda finansal hedeflerine ulaşmasına yardımcı olmaktır.

Portföy Yatırımı Nedir? Çeşitleri Nelerdir?

Temel olarak portföy yatırım nedir sorusu, bir yatırımcının tüm sermayesini tek bir varlığa yatırmak yerine, çeşitli varlıklardan oluşan bir sepet oluşturarak yatırım yapması eylemidir. Bu yaklaşım "tüm yumurtaları aynı sepete koymama" prensibine dayanır ve riskin dağıtılmasına yardımcı olur. Portföy yatırımları, yatırımcının risk iştahı, vade beklentisi ve getiri hedeflerine göre farklı şekillerde sınıflandırılabilir. Yaygın portföy çeşitleri şunlardır:

  • Agresif (büyüme odaklı) portföy: Yüksek getiri potansiyeli sunan ancak aynı zamanda yüksek risk taşıyan varlıklara (örneğin büyüme potansiyeli yüksek küçük ve orta ölçekli şirket hisseleri, spekülatif varlıklar) ağırlık verir.
  • Defansif (koruyucu) portföy: Ana paranın korunmasını önceleyen, daha düşük riskli ve istikrarlı getiri sağlayan varlıklardan (örneğin devlet tahvilleri, büyük ve istikrarlı şirketlerin hisseleri) oluşur.
  • Gelir odaklı portföy: Düzenli nakit akışı sağlamayı amaçlar. Temettü ödeyen hisse senetleri, kira sertifikaları ve faiz ödemeli tahviller bu portföyde ağırlıklı olabilir.
  • Dengeli (karma) portföy: Hem sermaye artışı hem de gelir elde etme amacı güder. Hisse senetleri, tahviller ve diğer varlık sınıfları arasında dengeli bir dağılım içerir. Orta düzeyde risk ve getiri hedefler.
  • Spekülatif portföy: Çok yüksek riskli ve kısa vadede yüksek kazanç elde etme umuduyla oluşturulan portföylerdir. Türev araçlar, kaldıraçlı işlemler gibi enstrümanları içerebilir ve deneyimli yatırımcılar için bile dikkatli yönetilmesi gerekir.

Bu sınıflandırmalar genel bir çerçeve sunsa da her yatırımcının portföyü kendi özel durumuna göre şekillenmelidir. Ayrıca çevresel, sosyal ve yönetişim gibi belirli temalara odaklanan tematik portföyler de günümüzde yatırımcıların ilgisini çekmektedir.

Portföy Dağılımı Nedir?

Yatırım stratejilerinin temel taşlarından biri olan portföy dağılımı nedir sorusu, yatırımcının toplam sermayesinin farklı varlık sınıfları, farklı sektörler ve farklı coğrafi bölgeler arasında nasıl paylaştırılacağını belirleyen strateji olarak açıklanabilir. Varlık tahsisi olarak da bilinir. Portföy dağılımının temel amacı, riski çeşitlendirmektir.

Farklı varlık sınıfları, piyasa koşullarına göre genellikle farklı performanslar sergiler. Farklı varlık sınıflarının ekonomik döngülere ve faiz oranı değişimlerine farklı tepkiler vermesi, çeşitlendirmenin temel mantığını oluşturur. Etkili çeşitlendirmede, varlık sınıfları arasındaki düşük korelasyon önemlidir; yani fiyat hareketlerinin birbirinden bağımsız olması riski daha iyi dağıtır.

Ancak çeşitlendirme, riski yok etmez veya kârı garanti etmez, sadece yönetilmesine yardımcı olur. İyi çeşitlendirilmiş bir portföy, tek bir varlık veya sektördeki olumsuz bir gelişmenin tüm portföy üzerindeki etkisini sınırlayarak genel riski azaltmaya yardımcı olur. Portföy dağılımı kararı, yatırımcının risk toleransı, finansal hedefleri ve yatırım vadesi gibi kişisel faktörlere bağlı olarak verilmelidir.

İyi Bir Yatırım Portföyü Nasıl Oluşturulur?

İyi bir yatırım portföyü oluşturmak ve yönetmek, dikkatli bir planlama ve disiplinli bir yaklaşım gerektirir. Bu süreç, genellikle aşağıdaki adımları içerir ve portföy yönetiminin temelini oluşturur:

  • Finansal hedeflerin belirlenmesi: İlk adım, yatırım yapmaktaki amacınızı netleştirmektir. Emeklilik için birikim yapmak, ev almak, çocukların eğitimi için fon oluşturmak veya sadece servetinizi büyütmek gibi farklı hedefleriniz olabilir. Hedefleriniz, portföyünüzün risk düzeyini ve vade yapısını etkileyecektir. Bu hedeflerin S.M.A.R.T. (Belirli, ölçülebilir, ulaşılabilir, ilgili, zaman ayarlı) olması, planınızı daha somut hale getirir. Örneğin "5 yıl içinde ev peşinatı için X TL biriktirmek" gibi net bir hedef, belirsiz bir "para biriktirmek" hedefinden çok daha yol göstericidir. Hedeflerinizi yazılı hale getirmek, onlara bağlı kalmanıza yardımcı olabilir.
  • Risk toleransının değerlendirilmesi: Ne kadar risk alabileceğinizi ve piyasa dalgalanmaları karşısında ne kadar rahat olabileceğinizi belirlemeniz önemlidir. Risk toleransınız, yaşınız, mali durumunuz, yatırım bilginiz ve kişisel tercihlerinize göre değişir. Risk toleransı (risk alma isteği) ile risk kapasitesinin (finansal olarak risk alma gücü) dengelenmesi sağlıklı bir yatırım planı için önemlidir.
  • Yatırım vadesinin saptanması: Paranızı ne kadar süreyle yatırabileceğinizi belirleyin. Kısa vadeli (1-3 yıl), orta vadeli (3-7 yıl) veya uzun vadeli (7+ yıl) hedefler, farklı yatırım stratejileri ve varlık dağılımları gerektirir.
  • Varlık dağılım stratejisinin seçilmesi: Hedefleriniz, risk toleransınız ve vadeniz doğrultusunda bir portföy dağılım stratejisi oluşturun. Hangi varlık sınıflarına (hisse senedi, tahvil, nakit vb.) ne oranda yatırım yapacağınıza karar verin. Bu dağılım, uzun vadeli stratejik bir yaklaşımla belirlenebileceği gibi, piyasa beklentilerine göre kısa vadeli taktiksel ayarlamalar da içerebilir.
  • Uygun yatırım ürünlerinin seçilmesi: Belirlediğiniz varlık sınıfları içinde, hedeflerinize ve risk profilinize uygun spesifik yatırım ürünleri seçin. Bu aşamada farklı hisse senetleri, tahvil türleri, yatırım fonları veya diğer enstrümanlar değerlendirilir. Seçim yaparken bireysel varlıkların detaylı analizi veya fonların yönetim stratejileri incelenmelidir. Araştırma yapmak ve gerekirse uzman görüşü almak önemlidir.
  • Portföyün düzenli olarak izlenmesi ve yeniden dengelenmesi: Piyasa hareketleri zamanla portföyünüzdeki varlık dağılımını hedeflediğiniz oranlardan saptırabilir. Örneğin hisse senetleri çok iyi performans gösterirse, portföyünüzdeki ağırlığı artabilir ve risk seviyeniz yükselebilir. Bu nedenle, portföyünüzü periyodik olarak (örneğin, yılda bir veya altı ayda bir) gözden geçirmeniz ve başlangıçtaki varlık dağılım hedeflerinize geri döndürmek için yeniden dengelemeniz gerekir. Yeniden dengeleme, belirlenen risk seviyesini korumaya ve yatırım disiplinini sürdürmeye yardımcı olur.
  • Duygusal kararlardan kaçınma ve bilinçli olma: Piyasalardaki kısa vadeli dalgalanmalara panik veya aşırı coşkuyla tepki vermekten kaçının. Uzun vadeli bir yatırım planına sadık kalmak genellikle daha iyi sonuçlar verir. Finansal okuryazarlığınızı artırmak ve piyasalar hakkında bilgi sahibi olmak, daha bilinçli kararlar almanıza yardımcı olur.

Bu adımlar, kişisel bir yatırım portföyü oluşturmanın temel çerçevesini sunar. İhtiyaç duyan yatırımcılar, bu süreçte profesyonel portföy yöneticilerinden veya lisanslı yatırım danışmanlarından destek alabilirler. Profesyonel danışmanlar ise kişiye özel strateji ve yönetim desteği sunabilir.

Kaynakça:
https://www.fe.training/free-resources/portfolio-management/portfolio-construction/
https://spk.gov.tr/data/61e34f9a1b41c61270320792/Portföy%20Yöneticiligi.pdf